٨ ئاب ٢٠٢٤
کەجەکە: داخستنی پارتە سیاسیەکان شەرمەزار دەکەین، دەبێت هەڵوێست نیشان بدرێت
کەجەکە بریاری حکومەتی عێراقی بۆ داخستنی پارتە سیاسیەکان شەرمەزارکرد و داوای لە هێزە دیموکراتیک، رۆشنبیر و رێکخراوە مەدەنیەکانی باشوری کوردستان و عێراق کرد، کە لەدژی ئەو بڕیارە ناڕەوا و نادیموکراتیکە هەڵوێستیان هەبێت.
هاوسەرۆکایەتی دەستەی بەڕێوەبەریی کەجەکە سەبارەت بە بڕیارەکەی عێراق بۆ داخستنی پارتە سیاسیەکان راگەیەندراوێکی بڵاوکردەوە.
کەجەکە رایگەیاند، “سێ پارتی سیاسی یاسایی کە لە عێراق کاری سیاسی دەکەن، بە بیانووی ئەوەی پەیوەندییان لەگەڵ بزوتنەوەکەمان هەیە بریاری داخستنیان درا. ئاشکرایە کە حکومەتی عێراق لە سەر داوا و گوشاری پەدەکە و دەوڵەتی تورک ئەو بریارەی داوە. هەربۆیە ئەو بڕیارە بە تەواوەتی سیاسیە. بریارێکی نادیموکراتیکە کە هیچ پەیوەندییەکی بە یاساوە نییە. بەهۆی ئەو بڕیارە نادیموکراتیکەوە بە توندی حکومەتی عێراق شەرمەزار دەکەن. حکومەتی عێراق سەری بۆ گوشارەکانی پەدەکە و دەوڵەتی تورک دانەواندووە و بەم جۆرە دەوڵەت و کۆمەڵگای عێراقی خستووەتە ژێر تۆمەتێکی قورسەوە. ئەو بڕیارە نادیموکراتیکە بووەتە پەڵەیەکی رەش بۆ دەوڵەت و کۆمەڵگەی عێراق و بەو جۆرە دەچێتە ناو لاپەڕەکانی مێژووەوە”.
لە درێژەی راگەیەندراوەکەی کەجەکەدا هاتووە، “پادێ، تەڤگەری ئازادی و پارتی بەرەی تێکۆشانی دیموکراتیک بە گوێرەی دەستوری هەمیشەیی عێراق دامەزرابوون و لە چوارچێوەی دەستوری هەمیشەییدا کاری سیاسی دەکەن. هەربۆیە تۆمەتبارکردنیان بەوەی پەیوەندیان بە بزوتنەوەکەمانەوە هەیە و ئەوەش کراوەتە بیانووی داخستنی هەرسێ پارتەکە، مامەڵەیەکی بێ بنەما و ناتەبایە. جگە لە پەسەندکردنی ئەندێشەکانی رێبەر ئاپۆ ئەو سێ پارتە هیچ پەیوەندییەکی رێکخراوەییان بە بزوتنەوەکەمانەوە نییە. لە رۆژهەڵاتی ناوەڕاست هێزە سەرەکی کە بزوتنەوەکەمان پەیوەندی لەگەڵ داناوە دەوڵەتی عێراقە. بزوتنەوەکەمان بە بێ هیچ چاوەڕوانیەک لە دژی داعش بە هانای گەلی عێراقەوە چوو. لە چوارچێوەی داواکاری و بانگهێشتی حکومەتی عێراق هێزەکانمان روویانکردە ئەو ناوچانە کە داعشی لێبوو، لە دژی چەتەکانی داعش شەڕیان کرد و ئەو ناوچانەیان لە داعش رزگار کرد. حکومەتی عێراق ئەو کاتە دیداری لەگەڵ بەڕێوەبەرایەتی بزوتنەوەکەمان ئەنجامدا، لەبەردەم رای گشتی سپاسی بزوتنەوەکەمانی کرد. بەڵام بەداخەوە حکومەتی عێراق ئێستا لەناو مامەڵەیەکی پێچەوانەدایە. لەگەڵ ئەو هێزانەی کە هەڵگری مێشکی داعشن پەیوەندی سازکردوە و لە دژی بزوتنەوەکەمان هەڵوێستی نیشان داوە. ئەوە بە شێوەیەکی ئاشکرا پێچەوانەکردن و هەڵگەڕاندنەوەی راستیەکانە، نکۆڵیکردنە لە راستیەکان. بە هیچ جۆرێک لە بەرژەوەندی عێراقدا نییە. هەنگاونان لەگەڵ تەیب ئەردۆغان هەنگاونانە لەگەڵ داعش، هیچ جیاوازییەک لە نێوانیاندا نییە. ئێمە جارێکی دیکە ئەوە دەخەینەڕوو، کەوتنە دوای تەیب ئەردۆغان دەوڵەت و کۆمەڵگەی عێراق بەرەو مەترسی گەورە دەبات. دەوڵەتی تورک بە مێشکی نیۆعوسمانی لە هەڕێمەکەدا لە هەوڵی سازکردنی هەژموونی خۆیدایە. دەوڵەتی تورک لە رێگەی هەڵگیرساندنی شەڕەوە دەیەوێت ئەو ئامانجەی بپێکێت. دەوڵەتی تورکی دەیەوێت کوردەکان، تورکەکان، عەرەبەکان، جووەکان، فارسەکان و گەل و ئایینزاکانی هەرێمەکە بەگژ یەکتردا بکات و بەم جۆرە ئامانجە نیۆعوسمانیەکانی بهێنێتەدی. پەیوەندی لەگەڵ هێزێکی خاوەن ئەو مێشکە و هەڵچنینی هیوا لەسەری هەڵەیە، هەمیش بە واتای خزمەتکردنە بە هێزی دژبەر. هەربۆیە ئمە جارێکی دیکە داوا لە هێزە سیاسیە عێراقیەکان، پارتی، رۆشنبیرانی عێراقی دەکەین کە بەرپرسیارانە مامەڵە بکەن، لە بەرامبەر ئەو پێشهاتە کە دەوڵەت و کۆمەڵگەی عێراق بەرەو مەترسی دەبات هەڵوێستی یەکلاکەرەوە و بڕیاردارانە نیشان بدەن”.
زۆر واتادارە کە بڕیاری داخستنی پادێ لە ساڵیادی کۆمەڵکوژیدا دراوە
راگەیەندراوەکەی دەستەی بەڕێوەبەریی کەجەکە بەمجۆرە بەردەوامە:
“پادێ لە ناو خەڵکی شەنگالدا خاوەن پێگەیەکە و سەرنجی خەڵکی شەنگال بۆلای خۆی رادەکێشێت. زۆر واتادارە کە لە دەیەم ساڵیادی کۆمەڵکوژی شەنگالدا بریاری داخستنی پادێ دراوە. ئەوە بە روونی بە واتای هەڵوێستێکە بۆ لایەنگری لە قڕکردن و دڵخۆشکردنی تورکیا. پادێ لەلایەن ئەو کەسانەوە دامەزراوە کە لە کاتی هێرشەکەی داعشدا چوونە سەرچیا و شەنگالیان جێنەهێشت. هەربۆیە رێکخستنێکی تێکۆشانی دیموکراتیکە کە لە دژی قڕکردن و جینۆساید دامەزراوە. ئێستا دەخوازرێت، پارتێکی بەو جۆرە دابخرێت و ئەو هێزانەی کە لە کاتی هێرشەکەی داعشدا هەڵاتن و خەڵکی شەنگالیان لەناو قڕکردندا بەجێهێشت لە شەنگال باڵادەست بکرێن. ئەو هەڵوێستە مامەڵە بەرامبەر بە گەلی شەنگال، مامەڵە لەگەڵ قڕکردنی شەنگال دەخاتەبەرچاو. لە هەمان کاتدا دەریدەخات کە عێراق لەسەر دەستی حکومەتی ئێستا بەرەو چ هەڵەیەک ئاراستە دەکرێت. سەرکوتکردنی ئیرادەی خەڵکی شەنگال خزمەت بە چارەسەرکرندی کێشەکان لە شەنگال ناکات، جگە لە قووڵکردنەوەی کێشەکان هیچ ئەنجامێکی نابێت. ئەوە مامەڵەیەکە کە هەم زیان بە خەڵکی شەنگال و هەمیش عێراق دەگەیەنێت. داخستنی پادێ بە تەواوەتی پلانی دەوڵەتی تورک و پەدەکەیە. دەوڵەتی تورک و پەدەکە لەسەر شەنگال پلانیان هەیە و بۆ ئەوەی بتوانن پلانەکانیان جێبەجێ بکەن هەوڵ دەدەن کێشەکانی شەنگال بەچارەسەرنەکراوی بهێڵنەوە و قووڵیان بکەنەوە. داخستنی پادێ بەهۆی ئەو نیاز و ئامانجەوەیە.
ئێمە ئەو بڕیارە یەکجار هەڵە، مەترسیدار و نادیموکراتیکەی حکومەتی عێراق جارێکی دیکە شەرمەزار دەکەین. ئێمە جارێکی دیکە دەمانەوێت سەرنجی هەموو کەسانی پەیوەندیدار رابکێشین بۆ سەر پێشهاتە هەنووکەییەکان. دەبێت بزانرێت کە ئێمە نەک هەر تەنیا حکومەت بەڵکو هەموو ئەوانەی بەرپرسیارن لەو بەرەوپێشچوونە دەخەینە ژێرباری بەرپرسیارێتیەوە. هەربۆیە جاڕێکی دیکە بانگەواز ئاراستەی هێزە عێراقیەکان دەکەین کە بەرپرسیارانە بجوڵێنەوە، هەروەها دەبێت هێزە دیموکراتیەکەکانی باشوری کوردستان و عێراق، رۆشنبیران، رێکخراوە مەدەنیەکان لە بەرامبەر ئەو بڕیارە ناڕەوا و نادیموکراتیکە کە لە سەر دەستی دەسەڵاتی دادوەری عێراق دراوە، هەڵوێست نیشان بدەن و شان بە شانی خەڵکی باشور، عێراق و شەنگال بوەستن”.