١٥ ڕێپێوان ٢٠٢٣
کەجەکە: کۆمەڵکوژی هەڵەبجە لە چوارچێوەی پلانی جینۆسایدی کورداندا ئەنجامدرا
کەجەکە کۆمەڵکوژی هەڵەبجەی شەرمەزارکردەوە و رایگەیاند، کۆمەڵکوژی هەڵەبجە لە چوارچێوەی پلانی جینۆساید و قڕکردنی کوردان ئەنجامدراوە.
هاوسەرۆکایەتی دەستەی بەڕێوەبەری کەجەکە بۆ ساڵیادی کۆمەڵکوژی هەڵەبجە راگەیەندراوێکی بڵاوکردەوە.
لە راگەیەندراوەکەی کەجەکەدا هاتووە:
“ئێمە کۆمەڵکوژی هەڵەبجە کە یەک لە گەورەترین کۆمەڵکوژییەکانی مێژووی مرۆڤایەتییە، لە ٣٥ەمین ساڵیادیدا جارێکیتر شەرمەزاری دەکەین و ئەو کەسانەی لە کۆمەڵکوژییەکەدا ژیانیان لەدەستداوە بە رێز و پێزانینەوە بەبیردەهنینەوە. ئەوانەی لە کۆمەڵکوژی هەڵەبجەدا ژیانیان لەدەستداوە شەهیدانی کوردستان و گەلی کوردن. گەلی کوردستان هەرگیز هەڵەبجە و ئەو هەزاران کەسەی لە کۆمەڵکوژی هەڵەبجەدا ژیانیان لەدەستداوە لەبیرناکات. ئێمە جارێکی دیکە لە کەسایەتی ئەو کەسانەی لە کۆمەڵکوژی هەڵەبجەدا ژیانیان لەدەستداوە هەموو شەهیدانی شۆڕش و دیموکراسی بە رێزەوە یاد دەکەینەوە و بەڵێن و پەیمانی سەرکەوتن و سەرفرازی بۆ شەهیدان دووبارە دەکەینەوە.
کۆمەڵکوژی هەڵەبجە کۆمەڵکوژییەکی بەو جۆرەیە کە لە چوارچێوەی پلانی قڕکردنی کورداندا ئەنجامدراوە. لە سەرەتای سەدەی ٢٠ هێزە ئیمپریاڵیستییەکان و دەوڵەتانی کۆلۆنیالیستی پاکتاوکەر رێککەوتن و کوردستانیان دابەش کرد. کوردستان بە پەیماننامەی لۆزان کە پێدەنێینە سەدەم ساڵەیەوە دابەشکرا و گەلی کورد خرایە ناو پڕۆژەی نکۆڵی و سڕینەوەوە. لەو سەدەیەدا هێزە کۆلۆنیالیستییە قڕکەرەکان لە کوردستان بە دەیان کۆمەڵکوژییان کرد و بە سەدان هەزار کورد کوژران. . نکۆڵی لە زمان، ناسنامە و هەبوونی کوردان کرا. کۆمەڵکوژی هەڵەبجە کە لە مێژووی مرۆڤایەتیدا یەک لە بەئازارترین کۆمەڵکوژییەکانە، یەک لەو کۆمەڵکوژیانەیە. کۆمەڵکوژی هەڵەبجە لە چوارچێوەی پلانی لەناوبردنی کورداندا کە پێی دەوترێت ئەنفال، ئەنجام دراوە.
لە هەڵەبجە لەلایەن رژێمی سەدام حسێنەوە چەکی کیمیایی بەکارهێنرا، بە هەزاران مرۆڤ خنکان و سوتان. وەک کۆمەڵکوژی دێرسیم، زیلان و ئەوانەی دیکە کە بەسەر کورددا هاتن، دیمەنەکانی کۆمەڵکوژی هەڵەبجە کە ئاگر لە دڵی مرۆڤەکان بەردەدا، بەردەستن. ئەو دیمەنانەی کۆمەڵکوژی لەدژی کورد دەریدەخات کە ستەمی سەر گەلی کورد چەندە قووڵە.
کۆمەڵکوژی هەڵەبجە بە بەرچاوی جیهانەوە ئەنجامدرا
سەرباری ئەوەی کۆمەڵکوژی هەڵەبجە بە بەرچاوی جیهانەوە ئەنجامدرا، هیج کەس ناڕەزایەتی نیشان نەدا و کاردانەوەی نەبوو. هێزەکانی مۆدێرنیتەی سەرمایەداری لەسەر بنەمای بەرژەوەندییەکان پەیوەندییان لەگەڵ هێزە قڕکەرەکان دانا و بەوهۆیەوە لەبەرامبەر کۆمەڵکوژکردنی کوردان بێدەنگ بوون. خۆی لە خۆیدا هێزە کۆلۆنیالیست و پاکتاوکەرەکان پشتیان بە هێزەکانی مۆدێرنیتەی سەرمایەداری بەست و لە سایەی پشتگیری ئەوان درێژەیان بە نکۆڵیکردن و پاکتاوکردنی کوردان دا. ئەو بێهەڵوێستیەی هێزەکانی مۆدێرنیتەی سەرمایەداری لە بەرامبەر سیاسەتی قڕکردن و کۆمەڵکوژکردنی کوردان لەمڕۆشدا بەردەوامە. سەرەڕای ئەوەی دەزانرێت کە دەوڵەتی تورکی قڕکەر و کۆلۆنیالیست چەکی کیمیایی لە دژی گەریلاکانی کوردستان بەکاردەهێنێت، بەڵام هەموو دەوڵەتەکان بە تایبەتی ئەمریکا و دەوڵەتانی ئەوروپی بێدەنگن و سەرباری ئەو دۆخەش هەموو جۆرە پەیوەندییەکیان لەگەڵ دەوڵەتی تورک هەیە.
دەوڵەتانی دنیا نەک هەر لە بەرامبەر بەکارهێنانی چەکی کیمیایی لە دژی گەریلا، بەڵکوو لە بەرامبەر رۆژئاوا و باشوری کوردستان، هێرشەکانی سەر شەنگال و مەخمور، بۆردومانی رۆژانەی سەر جوگرافیای کوردستان، گۆڕینی دیموگرافیا، گرتنی کوردان و تاڵانکاریش بێدەنگن. ئەو هەڵوەێستەی دەوڵەتان بە واتای پشتیوانیانە لە سیاسەتی لەناوبردنی کوردان. گەلی کوردستان ئەمڕۆش لە ژێر هەڕەشەی قڕکردندایە. سیاسەتی قڕکردن و کۆمەڵکوژی لەسەر کوردان ئەمڕۆس بەردەوامە. دەسەڵاتداری فاشیستی ئاکەپە-مەهەپە لە رێگەی بە ئەنجامگەیاندنی قڕکردن لەسەر کوردان دەیەوێت هەبوونی کوردان بە تەواوەتی نەهێڵێت. لە چوارچێوەی قڕکردن لەسەر کوردان لە دژی گەریلاکان کە کوردستان دەپارێزن و بۆ ئازادی گەلی کورد تێدەکۆشن، هەموو رۆژێک چەکی کیمیایی بەکاردەهێندرێت، باشوری کوردستان داگیرکەر دەکرێت، خواستی پاکتاوکردنی شۆڕشی رۆژئاوا لە ئارادایە، هەموو رۆژێک هێرش دەکرێتە سەر شەنگال و مەخمور، لە هەرشوێنێک کوردی وڵاتپارێز هەبن دەکرێنە ئامانج و شەهید دەکرێن.
دەسەڵاتداری فاشیستی ئاکەپە-مەهەپە دەیەوێت بە تەواوکردنی کۆمەڵکوژی سەر کوردان پێبنێتە سەد ساڵەی پەیماننامەی لۆزانەوە. بەپێویستیشی نابینێت کە ئەوە بشارێتەوە، پێداگری لەسەر دەکات و بە ئاشکرا باسی دەکات. هەربۆیە ناتوانین بڵێین کە تۆڵەی کۆمەڵکوژی هەڵەبجە کراوەتەوە یاخود کۆتایی بە سیاسەتی کۆمەڵکوژی هێنراوە. دەسەڵاتداری ئاکەپە-مەهەپە درێژە بە کۆمەڵکوژی هەڵەبجە دەدات. لەبەر ئەوە لە دژی دەسەڵاتداری فاشیستی ئاکەپە-مەهەپە کە درێژە بە قڕکردنی کوردان دەدات، یادکردنەوە و تێگەیشتن لە کۆمەڵکوژی هەڵەبجە راستر و واتادارتر دەبێت. دەسەڵاتداری فاشیستی ئاکەپە-مەهەپە لە دژی کوردان بە پستیوانی دەوڵەتان دەژیت و بەوە پشتگیری لە قڕکردنی کوردان دەدات. لە ساڵیادی کۆمەڵکوژی هەڵەبجەدا ئێمە جارێکیتربانگەواز ئاراستەی هەموو دەوڵەت و هێزەکان دەکەین کە پشتگیری سیاسەتە دوژمنکارانە و قڕکارانەی ئاکەپە-مەهەپە لە دژی کوردان نەکەن.
هەموو ئەوانەی پەیوەندی لەگەڵ ئاکەپە و مەهەپە دەبەستن بەو واتایە دێت کە پشتیوانی لە کۆمەڵکوژی هەڵەبجە دەکەن
دەبێت کەس پشتیوانی لە ئاکەپە- مەهەپە نەکەن کە خاوەنی ئەقڵیەتی داگیرکەر لە دژی کوردانن. لە ناو کورددا ئەوانە بوونیان هەیە کە دەکەونە پەیوەندیی هاوکاری لەگەڵ ئاکەپە-مەهەپە. ئەوە بەو واتایە دێت کە ئەو کەسانەی پەیوەندی لەگەڵ ئاکەپە مەهەپە دادەنێن، لەگەڵ کۆمەڵکوژی هەڵەبجەدان. هیچ واتەیەکی دیکەی نییە. گەلی کورد بەم جۆرە تێیدەگات و هەڵیدەسەنگێنێت. لەبەرامبەر ئاکەپە-مەهەپە کە لە دژی کوردانە، تەنیا شتێک هەیە کە کورد دەتوانن بیکەن؛ ئەویش تێکۆشان لە دژی ئاکەپە-مەهەپەیە.
گەلی کوردستان بە بەهێزکردنی یەکێتی خۆی و بەرزکردنەوەی تێکۆشانی ئازادی دەتوانێت لە بەرامبەر کۆمەڵکوژییەکان بوەستێتەوە و سیاسەتەکانی کۆمەڵکوژی پوچەڵ بکاتەوە. لە ٣٥ەمین ساڵیادی کۆمەڵکوژی هەڵەبجەدا واتادارترین و راستترین شت ئەوەیە کە لە دژی هێڵی هاوکار و خۆبەدەستەوەدان بن و لە پێناو یەکێتی نەتەوەیی گەلی کورد خەبات بکرێت. دەبێت هەموو وڵاتپارێزانی کوردستان بەو وشیاریی وئامانجەوە هەڵسوکەوت بکەن.
وەک دەزانرێت لە ٦ی شوباتی ٢٠٢٣ دا لە کوردستان، سوریا و تورکیا بومەلەرزەی گەورە روویدا. لە بومەلەرزەکەدا دەیان هەزار کەس ژیانیان لەدەستدا و برینداربوون. تائێستا گەلەکەمان لە پاڵپشتییەکی گەورەدایە. پێویستە ئەو پاڵپشتییە زیاتر بەرەوپێش بچێت و بەردەوام بێت. گەلانی ناوچە بومەلەرزەلێدراوەکان هێشتاش پێویستیان بە پەناگە و شوێنی حەوانە، جل و بەرگ و خواردن و هاوکاری هەیە. تا ئەو پێویستییانە بوونیان هەبێت و تا ئاوەدانکردنەوەی ناوچەکانی بومەلەرزە کۆتایی دێت، دەبێت گەلەکەمان درێژە بەو پاڵپشتییە بدات و بەرەوپێشی ببات”.